Trẻ ăn không tiêu: Nguyên nhân và Cách điều trị
Ăn không tiêu có thể khiến trẻ luôn có cảm giác đầy bụng, mệt mỏi, ngại vận động,…ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Vậy trẻ ăn không tiêu phải làm sao? Các mẹ hãy cùng tìm hiểu câu trả lời trong bài viết này nhé.
Bé bỏ ăn, ăn không tiêu có thể là do nhiều nguyên nhân khác nhau
Trẻ nhỏ luôn gặp phải các vấn đề tiêu hóa khiến mẹ mất ăn mất ngủ trong đó trẻ ăn không tiêu, đầy hơi chướng bụng là tình trạng rất hay gặp.
Mục lục
I. Nguyên nhân trẻ ăn không tiêu
1. Thức ăn không phù hợp với độ tuổi
Chính chế độ ăn uống và dinh dưỡng không phù hợp với độ tuổi là nguyên nhân chủ yếu thường gặp ở trẻ nhỏ. Rất nhiều bậc cha mẹ cố cho con ăn dặm sớm (trước 5 tháng tuổi).
Lúc này hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn chỉnh và chưa thực sự sẵn sàng tiêu thụ những loại thức ăn mới, thức ăn quá cứng nên dẫn đến tình trạng bé ăn không tiêu.
Ăn thô sớm cũng gây tình trạng bé ăn không tiêu
2. Ăn uống không hợp lý
Nhiều bé được các mẹ cho ăn dặm bột, cháo quá sớm nên lượng tinh bột cùng glycoprotein có trong thức ăn không được tiêu hóa hết do hệ tiêu hóa của trẻ vẫn còn non nớt nên đã sinh ra ứ hơi nhiều trong ruột, khiến bé cảm thấy rất khó chịu, lâu dài kiến cho bé khó tăng cân, hay mắc các bệnh về đường tiêu hóa.
Bên cạnh đó, trẻ ăn quá nhiều trong 1 bữa hoặc các bữa ăn quá gần nhau dễ gây chứng khó tiêu.
Thói quen làm sẵn thức ăn sau đó để ngoài hoặc để tủ lạnh quá lâu và cho trẻ ăn dần dễ khiến thức ăn bị hỏng, ôi thiu, biến chất. Khi các con ăn phải thức ăn không đủ tươi ngon, chứa nhiều loại vi khuẩn dễ khiến trẻ mắc các bệnh về đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, trào ngược, đau bụng,…
Các món khó tiêu như bánh chưng, xôi, đồ ăn nếp, thức ăn nhiều mỡ… sẽ khiến hệ tiêu hóa trẻ phải làm việc vất vả khiến bé ăn không tiêu.
3. Trẻ đầy bụng ăn không tiêu do tiêu chảy
Khi bị tiêu chảy, trẻ bị mất điện giải nhiều qua đường phân (điển hình trong đó là kali) sẽ gây ra hiện tượng chướng bụng đầy hơi, dẫn đến sự chèn ép giữa các cơ hoành, mất điện giải cùng gây ói nhiều, khiến cho bụng trẻ lại chướng lên hơn.
Trẻ bị tiêu chảy
( >> Xem thêm: Trẻ ăn dặm bị nôn trớ – đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng này? )
4. Bé không tiêu đầy hơi do táo bón
Táo bón gây ra tình trạng ứ đọng phân làm cho vi trùng có cơ hội sinh hơi trong đại tràng khiến cho bụng bé thường hay bị chướng, cảm giác khó tiêu thường xuyên diễn ra.
5. Do trào ngược dạ dày
Hơi bị ép theo chiều ngược so với bình thường khiến cho bé hay bị khó tiêu, chướng bụng đầy hơi, nôn ói, ợ hơi.
6. Trẻ ăn không tiêu là do bệnh về đường ruột
Các bệnh giảm nhu động ruột cùng hội chứng đại tràng kích thích làm hơi chứa lâu ngày trong ruột bé gây chướng bụng. Ngoài ra, phình đại tràng bẩm sinh cũng là một trong những bệnh làm cho bụng của bé hay bị chướng, đầy bụng
Bệnh lý đường ruột cũng khiến trẻ ăn không tiêu
Ngoài những nguyên nhân chính trên, việc bé bị nhiễm kí sinh trùng trong đường ruột, bất dung nạp lactose cũng sẽ khiến trẻ ăn không tiêu, đầy bụng.
7. Đồ ăn nhiễm khuẩn
Thói quen làm sẵn thức ăn sau đó để ngoài hoặc để tủ lạnh quá lâu và cho trẻ ăn dần dễ khiến thức ăn bị hỏng, ôi thiu, biến chất.
Khi các con ăn phải thức ăn không đủ tươi ngon, chứa nhiều loại vi khuẩn dễ khiến trẻ mắc các bệnh về đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, trào ngược, đau bụng,…
Đồ ăn cho trẻ trong tủ lạnh
II. Bé ăn không tiêu phải làm sao?
1. Chườm nóng giảm triệu chứng ăn không tiêu
Sử dụng gói chườm nóng với mức nhiệt phù hợp để chườm quanh vùng bụng cho bé có thể giảm được chứng đầy hơi.
2. Massage bụng
Massage nhẹ nhàng là một trong những cách giảm đầy hơi hiệu quả. Mẹ dùng những ngón tay xoay tròn theo chiều kim đồng hồ từ vùng rốn ra phía ngoài bụng của bé.
Có thể dùng thêm dầu massage để tăng tác dụng hơn nhưng các mẹ cũng không nên massage ngay sau khi bé vừa mới ăn xong.
3. Uống nhiều nước lọc
Cơ thể con người cần được cung cấp mỗi ngày 2 lít nước là tốt nhất. Vì nước lọc khi vào cơ thể sẽ giúp hòa tan các chất thải và ra ngoài qua nước tiểu hay mồ hôi.
Uống nước ấm cũng giúp trẻ dễ chịu hơn khi bị ăn không tiêu
Ngoài ra nước lọc cũng làm giảm hiện tượng đọng axit trong đường ruột, tránh hiện tượng thức ăn bị lên men trong đường ruột dẫn đến hiện tượng đầy hơi, khó tiêu.
4. Ăn nhiều hoa quả
Trong hoa quả có chứa nhiều chất xơ, rất tốt cho tiêu hóa. Chất xơ được biết đến là chất giúp kích thích quá trình tiêu hóa do chất xơ giúp thức ăn đi qua đường tiêu hóa một cách dễ dàng.
Đặc biệt nên cho trẻ ăn những hoa quả như đu đủ và chuối là 2 loại quả đặc biệt tốt cho tiêu hóa (do trong những loại quả này có chứa papain enzyme giúp tiêu hóa tốt và nhuận tràng).
5. Một số mẹo chữa tại nhà
Cha mẹ có thể áp dụng một số mẹo chữa đơn giản tại nhà để giảm chứng khó tiêu ở trẻ như: Nước gừng ấm, nước tía tô, tỏi,… Đây cũng là câu trả lời cho thắc mắc bé ăn không tiêu phải làm sao.
III. Nguyên tắc chăm sóc hệ tiêu hóa của trẻ luôn khỏe mạnh
1. Chỉ ăn dặm khi đủ tuổi
Không ít trường hợp, cha mẹ nhìn thấy trẻ khác phát triển nhanh nên nôn nóng cho con mình ăn dặm sớm khi chỉ mới 4-5 tháng. Đây là sai lầm nghiêm trọng chứ chẳng đùa vì nó trực tiếp làm hại cho hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ.
Tránh cho trẻ ăn dặm quá sớm so với độ tuổi
Thực tế, dạ dày trẻ ở giai đoạn 4-5 tháng tuối rất yếu và còn hẹp, nó chỉ chứa được sữa mẹ hoặc sữa ngoài tầm 90ml là tối đa. Chưa kể, dịch vị dạ dày trẻ lúc này không nhiều nên không thể nào tiêu hóa những thức ăn khác ngoài sữa.
Cũng vì thế mà cho trẻ ăn dặm dưới 6 tháng tuổi sẽ gây rối loạn tiêu hóa và đau bụng, tiêu chảy, thậm chí là ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ sau này.
( >> Xem thêm: Phải làm gì khi trẻ ăn dặm bị tiêu chảy? )
2. Bổ sung thực phẩm giàu xơ
Cho đến khi trẻ bắt đầu ăn dặm thì hãy ưu tiên cho trẻ ăn nhiều chất xơ từ rau, củ, quả. Như bạn cũng biết, chất xơ cực kỳ tốt cho nhu động động ruột và quá trình tiêu hóa của người lớn lẫn trẻ nhỏ.
Ngoài ra, chất xơ còn giúp thanh lọc, giải độc cơ thể và ngăn ngừa táo bón – triệu chứng thường gặp nhất ở trẻ trong giai đoạn ăn dặm.
3. Vệ sinh an toàn thực phẩm
Bậc phụ huynh hãy lưu ý rằng hệ tiêu hóa trẻ chưa hoàn thiện nên dễ phản ứng với những thực phẩm không hợp vệ sinh, chưa được làm chín kỹ.
Đặc biệt những thực không có nguồn gốc rõ ràng sẽ dễ làm trẻ bị ngộ độc hơn. Do đó, hãy cẩn thận trong việc lựa chọn thực phẩm cho trẻ nhỏ. Lựa những loại có nguồn gốc uy tín, chỉ dùng trong ngày, không để qua đêm,…
4. Ưu tiên dùng dầu thực vật
Theo khoa học thì dầu thực vật luôn luôn tốt cho cho sức khỏe, đặc biệt là trẻ nhỏ hơn so với dầu động vật. Tuy nhiên không phải vì thế mà không cho trẻ dùng dầu mỡ động vật nhé.
Dầu ăn dành riêng cho bé.
Tốt nhất vẫn nên duy trì 1 tuần 1 lần cho trẻ ăn dầu động vật. Nếu cảm thấy bất tiện hoặc sợ quá béo thì có thể thay thế bằng thịt mỡ chẳng hạn. Dầu thực vật tốt cho trẻ có thể kể đến như oliu, dầu hạt nho.
5. Phân chia bữa ăn hợp lý
Rất cần thiết để tập thói quen ăn uống đúng giờ cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt nên cần phải có sự ổn định, tránh mất cân bằng cho nạp thức ăn vào thất thường.
Mỗi bữa ăn không quá gần nhau, trước khi đi ngủ 2h không nên cho trẻ ăn uống quá nhiều thứ. Ngoài ra, có thể cho trẻ ăn bữa phụ với ít bánh hoặc trái cây chứ không nên ăn quá nhiều. Đây cũng là giải đáp thêm cho câu hỏi trẻ không tiêu phải làm sao.
6. Cần lượng nước đủ trong ngày
Tùy theo độ tuổi mà có tiêu chuẩn về lượng nước thích hợp. Trẻ bú mẹ hoàn toàn thì không cần nước nhưng trẻ trên 6 tháng đến 1 tuổi cần 40ml-100ml mỗi ngày.
Trẻ trên 1 tuổi thì lượng nước lại phụ thuộc vào cân nặng. Chẳng hạn trẻ 10 kg thì cần trên 800ml nước mỗi ngày. Có thể cung cấp nước thông qua thực phẩm như sữa, cháo, canh bên cạnh nước khoáng thuần túy.
Ăn không tiêu tuy là triệu chứng đơn giản, thường gặp nhưng lâu dài sẽ khiến chức năng tiêu hóa của trẻ bị ảnh hưởng, làm giảm hoạt động trao đổi chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể, khiến trẻ mệt mỏi, ngại vận động.
Chính vì thế, nếu mẹ đang băn khoăn trẻ ăn không tiêu phải làm sao thì có thể tham khảo những phương pháp trên để giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng này.
